Wat als een erfgenaam niet wil meewerken

Wanneer heb je de medewerking van alle erfgenamen nodig?

Voor veel zaken rondom een erfenis is medewerking van de erfgenamen nodig. Denk aan het verkopen van een woning, het opheffen van bankrekeningen of het verdelen van bezittingen. Banken, verzekeraars en andere instanties kunnen bovendien vragen om een verklaring van erfrecht voordat ze meewerken.

Hoe merk je dat een erfgenaam niet meewerkt?

Een erfgenaam die niet meewerkt, laat dat meestal blijken door stil te blijven of afspraken te negeren. Denk aan het niet tekenen van noodzakelijke documenten, het niet reageren op brieven of e-mails, of het weigeren om praktische zaken af te handelen, zoals het opruimen van de woning of het delen van belangrijke informatie. Soms komt er helemaal geen antwoord, soms alleen uitstel of ontwijkende reacties. Hierdoor kunnen de andere erfgenamen geen stappen zetten en loopt de afwikkeling van de nalatenschap vast.

Welke gevolgen heeft het als een erfgenaam niet meewerkt?

Als één erfgenaam dwarsligt, kan de hele afwikkeling stilvallen. Je kunt dan bijvoorbeeld niet:

• bankrekeningen opheffen
• een huis verkopen
• goederen verdelen
• de erfbelasting afhandelen

Dit zorgt vaak voor vertraging en extra kosten, zoals bijvoorbeeld de doorlopende lasten van een woning. Ook de aangifte erfbelasting moet binnen acht maanden na overlijden geregeld zijn. Lukt dat niet, dan rekent de Belastingdienst belastingrente. In sommige gevallen kan er bovendien een boete volgen als de aangifte te laat of onjuist wordt gedaan.

Wat kun je doen als een erfgenaam niet wil meewerken?

Je hebt verschillende mogelijkheden als een erfgenaam weigert mee te werken:

1. Geef een laatste waarschuwing

Stel de weigerachtige erfgenaam schriftelijk een termijn waarbinnen hij of zij alsnog moet reageren. Leg daarbij uit dat je anders naar de kantonrechter stapt en dat de extra kosten (griffierecht, deurwaarder) op hem of haar worden verhaald. Dit verhoogt vaak al de druk om alsnog mee te werken.

2. Naar de kantonrechter (art. 4:192 BW)

Helpt een laatste waarschuwing niet, dan kun je de kantonrechter inschakelen. Je dient een verzoekschrift in bij de rechtbank in de laatste woonplaats van de overledene. De rechter stelt vervolgens een termijn waarbinnen de erfgenaam een keuze moet maken (nalatenschap aanvaarden of verwerpen).

Die beschikking moet je via een deurwaarder laten betekenen én laten inschrijven in het boedelregister. Pas daarna gaat de termijn lopen. Reageert de erfgenaam niet op tijd, dan geldt de nalatenschap in ieder geval als aanvaard. De erfgenaam kan wel om uitstel vragen.

Voor deze procedure heb je doorgaans een verklaring van erfrecht nodig, en je betaalt griffierecht.

Voorkomen is beter dan genezen

Probeer van tevoren afspraken te maken over de erfenis. Bespreek wie welke spullen wil hebben. En wie de erfenis gaat afwikkelen. Laat alle erfgenamen een boedelvolmacht ondertekenen. Zo voorkom je problemen als later iemand niet meer mee wil werken.

• Wanneer heb je de medewerking van alle erfgenamen nodig?
• Hoe merk je dat een erfgenaam niet meewerkt?
• Welke gevolgen heeft het als een erfgenaam niet meewerkt?
• Wat kun je doen als een erfgenaam niet wil meewerken?
• 1. Geef een laatste waarschuwing
• 2. Naar de kantonrechter (art. 4:192 BW)
• Voorkomen is beter dan genezen