Kennisbank

Een erfenis verwerpen, wat zijn de gevolgen?

• Erfenis verwerpen
• Gevolgen
• Belasting over erfenis na verwerpen
• Plaatsvervulling door verwerpen erfenis
• Beneficiaire aanvaarding erfenis als alternatief
• Voorbeeld beneficiaire aanvaarding erfenis
• Redenen om een erfenis te verwerpen
• Erfenis verwerpen, hoe regel ik dit?
• Kan iedereen een erfenis verwerpen?

Erfenis verwerpen

Als erfgenaam heeft u de mogelijkheid om de nalatenschap te verwerpen. U wordt dan geacht, met terugwerkende kracht tot de datum van het overlijden, nooit erfgenaam te zijn geweest.

In de wet is een regeling opgenomen dat een erfgenaam drie maanden de gelegenheid heeft zich te beraden. Gedurende die drie maanden heeft een erfgenaam de gelegenheid om de omvang van de nalatenschap te onderzoeken. Als er eenmaal een keuze is gemaakt, kan achteraf niet een andere keuze worden gemaakt.

Houdt u er rekening mee dat bepaalde handelingen leiden tot zuivere aanvaarding waardoor u niet meer kunt verwerpen. Dat zijn feitelijke handelingen zoals bijvoorbeeld het betalen van schulden of het verkopen van de woning van de overledene.

Gevolgen

Door de verwerping van de nalatenschap bent u met terugwerkende kracht geen erfgenaam meer. Als u de keuze voor verwerping eenmaal heeft gemaakt kunt u dit niet meer terugdraaien. Dat betekent dat u niet aansprakelijk bent voor eventuele schulden van de nalatenschap. U deelt ook niet mee in de bezittingen van de overledene. Ook niet als die achteraf hoger blijken dan de schulden.

Belasting over erfenis na verwerpen

In de wet is bepaald dat wanneer er afstand (verwerping) wordt gedaan door een erfgenaam, dit nooit een vermindering van de erfbelasting tot gevolg heeft. Ook al wordt er dus verworpen, de erfbelasting die de erfgenamen verschuldigd zijn, zal nooit minder bedragen dan wanneer er niet verworpen wordt. De erfgenaam die heeft verworpen is zelf geen erfbelasting verschuldigd.

Plaatsvervulling door verwerpen erfenis

Let op! Door de nalatenschap van een ouder te verwerpen, bestaat de kans dat (klein)kinderen of andere familieleden erfgenaam worden. Door verwerping vindt er namelijk plaatsvervulling plaats.

Als dat niet de bedoeling is, zullen ook zij van de erfenis af moeten zien. Als erfgenamen minderjarig zijn, heeft/hebben (een) ouder(s) een machtiging nodig van de kantonrechter om de nalatenschap te mogen verwerpen. Deze machtiging wordt niet altijd door de kantonrechter verleend en hangt af van de omstandigheden en de omvang van de nalatenschap. De kantonrechter kijkt naar het belang van het kind. Als er meer schulden zijn dan bezittingen is het niet in het belang van het kind om de erfenis te aanvaarden.

Zelfs als de nalatenschap positief is kan het zijn dat de kantonrechter geen machtiging verleend. In dat geval is de nalatenschap drie maanden na overlijden automatisch beneficiair aanvaard voor de minderjarige(n) en moet de nalatenschap worden vereffend.

Beneficiaire aanvaarding erfenis als alternatief

Soms is de keuze voor beneficiaire aanvaarding van de erfenis beter. Dit voorkomt plaatsvervulling waardoor u het ‘probleem’ niet doorschuift naar verdere familieleden. Als er meer schulden dan bezittingen blijken te zijn, is de erfgenaam die beneficiair heeft aanvaard daar niet aansprakelijk voor.

Voorbeeld beneficiaire aanvaarding erfenis

Voorbeeld: u bent door uw oom tot erfgenaam benoemd en komt tot de conclusie dat uw oom een grote schuld heeft ten gevolge van een eerder aangegane lening. In de erfenis zit alleen een banktegoed dat niet toereikend is om die schuld te voldoen. U heeft zelf drie kinderen.

In het geval u de nalatenschap van uw oom verwerpt komen uw drie kinderen automatisch in uw plaats als erfgenaam. Uiteraard kunnen uw kinderen op hun beurt dan ook de erfenis verwerpen. Dit kan meteen worden gedaan of er kan worden gewacht totdat die kinderen door de schuldeiser(s) worden aangesproken. In het geval de kinderen nog minderjarig zijn dient er machtiging te worden gevraagd aan de kantonrechter. Als de kantonrechter de aanvraag niet goedkeurt, wordt de erfenis na 3 maanden automatisch beneficiair aanvaardt. U had dit echter ook gelijk kunnen doen.

Meer informatie over het verschil tussen zuiver en beneficiair aanvaarden leest u binnen dit artikel.

Redenen om een erfenis te verwerpen

Het verwerpen van een erfenis kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld dat de overledene veel schulden heeft achtergelaten, emotionele redenen of dat u al jaren geen contact had met de overledene.

Erfenis verwerpen, hoe regel ik dit?

U kunt de erfenis verwerpen bij de rechtbank. De verwerping wordt ingeschreven in het boedelregister bij de rechtbank van de laatste woonplaats van de overledene. Het boedelregister is openbaar en kan door bijvoorbeeld schuldeisers worden geraadpleegd. Zo kunnen zij zien welke erfgenamen hebben verworpen. Zij kunnen dus niet naar die erfgenaam gaan om hun vordering te innen.

Op de website www.rechtspraak.nl vindt u meer informatie over het verwerpen van een nalatenschap.

Kan iedereen een erfenis verwerpen?

Nee, dat kan niet. Zoals hierboven vermeld kan er voor minderjarigen alleen maar verworpen worden met machtiging van de kantonrechter. Ook voor erfgenamen waarvan de goederen onder bewind staan of voor erfgenamen die onder curatele zijn gesteld, failliet zijn verklaard of in de schuldsanering zitten kan alleen met machtiging van de rechter of de rechter-commissaris worden verworpen.