Ik ben erfgenaam. Wat moet ik nu doen?

• Een erfenis ontvangen, wat moet ik doen?
• Hoe kan ik de erfenis aanvaarden?
• Hoeveel erfgenamen zijn er?
• Verklaring van erfrecht aanvragen
• Wat als ik een huis erf?
• Aangifte erfbelasting doen
• Voorbeeld: kan ik erven van schoonouders?

Een erfenis ontvangen, wat moet ik doen?

Wanneer iemand overlijdt laat deze persoon een erfenis achter. Deze erfenis kan bestaan uit bezittingen en schulden. De erfenis wordt verdeeld volgens de wettelijke verdeling of het testament van de overledene.

U bent tot erfgenaam benoemd en staat op het punt om de nalatenschap te erven. Hiervoor moet u eerst een keus maken, wilt u de erfenis wel aanvaarden? Of juist niet? En hoe moet u dat doen?

Hoe kan ik de erfenis aanvaarden?

Allereerst moet u bepalen of u de erfenis wilt aanvaarden of niet. Hierbij zijn er drie mogelijkheden: de erfenis zuiver aanvaarden, de erfenis beneficiair aanvaarden of de erfenis verwerpen.

• Als u kiest voor zuiver aanvaarden, aanvaardt u alles. De bezittingen maar ook de schulden.
• Bij beneficiair aanvaarden wordt er eerst een boedelbeschrijving gemaakt. Blijken er meer schulden dan bezittingen te zijn, dan bent u niet aansprakelijk voor deze schulden.
• Als u verwerpt, erft u niets. Geen schulden en ook geen bezittingen.

Beneficiair aanvaarden en verwerpen moet allebei bij de rechtbank. Wilt u zuiver aanvaarden? Dan hoeft u geen verklaring af te leggen bij de rechtbank. Beginnen met het afhandelen van de erfenis is voldoende. Daarmee laat u zien dat u de erfenis zuiver aanvaardt.

Let wel op! Als u niet zuiver wilt aanvaarden, moet u dus niet de nalatenschap gaan afhandelen! Ga dan eerst naar de rechtbank om de nalatenschap beneficiair te aanvaarden of te verwerpen.

Hoeveel erfgenamen zijn er?

Bent u de enige erfgenaam, of zijn er meerdere? Als de wettelijke verdeling geldt moet er worden gekeken wie de partner en kinderen zijn. Die zijn erfgenaam. Zijn die er niet? Dan gaat de erfenis naar de ouders en broers en zussen. Als er een testament is, dan staat daarin wie de erfgenamen zijn. Op Vaarwel.nl staat een stappenschema dat exact aangeeft wie de erfgenamen zijn.

Alle erfgenamen moeten aangeven of zij de erfenis willen aanvaarden of niet. Als er erfgenamen verwerpen, zijn zij vanaf het moment van verwerping geen erfgenaam meer. Als er meerdere erfgenamen zijn die aanvaarden, kan het in de praktijk handig zijn om één van hen een boedelvolmacht te geven. Deze erfgenaam kan dan zelf de erfenis afhandelen. Dat gaat veel sneller dan wanneer de erfgenamen dit gezamenlijk moeten doen.

Soms is er sprake van familieruzies of erfgenamen die in het buitenland wonen en waar geen contact mee is. Dat maakt de afwikkeling van de nalatenschap in sommige gevallen ingewikkelder.

Verklaring van erfrecht aanvragen

Na overlijden kunnen verschillende instanties, zoals de bank van de overledene, om een verklaring van erfrecht vragen. Hiermee tonen de erfgenamen aan wie de erfgenamen zijn. De erfgenamen kunnen eenvoudig online een verklaring van erfrecht opvragen. Het is niet nodig om hiervoor een afspraak bij een plaatselijke notaris te maken.

Wat als ik een huis erf?

Van de nalatenschap van de overledene kan ook een eigen woning een onderdeel zijn. Daar komt meer bij kijken. Zo moeten de erfgenamen de vaste lasten doorbetalen en moeten zij bovendien erfbelasting betalen over de woning, vaak voordat deze is verkocht. Als er een woning in de erfenis zit, is ook een verklaring van erfrecht nodig. Deze verklaring moet worden ingeschreven in het Kadaster, zodat de woning op naam van de erfgenamen komt te staan. Zij kunnen de woning daarna eventueel verkopen.

Aangifte erfbelasting doen

Als u een erfenis ontvangt, moet u aangifte erfbelasting doen. In bepaalde situaties geldt dit niet. Bijvoorbeeld als de overledene in het buitenland woonde. Dan betaalt u belasting in het land waar de erflater woonde.

Voorbeeld: kan ik erven van schoonouders?

U bent geen erfgenaam van uw schoonouders, ook niet als uw partner al is overleden. Een weduwe of weduwnaar is geen familie en kan de plaats van de overleden partner niet innemen. De erfgenamen van uw schoonouders zijn de partner en diens kinderen.

Voorbeeld: uw schoonvader overlijdt. Zijn erfgenamen zijn dan uw schoonmoeder en zijn kinderen. Tenzij er een testament is opgesteld. Daar had schoonvader iemand anders tot erfgenaam kunnen benoemen. Indien een van de kinderen al is vooroverleden, erven diens kinderen, dus de kleinkinderen. Als uw partner al is overleden en u heeft kinderen, dan erven de kinderen van hun opa. In het geval de kinderen nog minderjarig zijn bent u, als wettelijke vertegenwoordiger, degene die namens hen aanvaard en hun erfenis beheert totdat zij meerderjarig zijn. Hierdoor bent u zelf geen erfgenaam.